9 Σεπτεμβρίου 2014

Τα κύρια γεγονότα που οδήγησαν στην αναστολή των εργασιών της FBME Card Services είναι γνωστά: Οι ανακοινώσεις της FinCEN που δημοσιεύθηκαν στις 17 Ιουλίου οδήγησαν την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου σε επίκληση του Διατάγματος Εξυγίανσης κατά του κυπριακού υποκατστήματος της FBME, που συνέβη αργά το βράδυ στις 21 Ιουλίου . Αυτό με τη σειρά του, είχε ως αποτέλεσμα τον φραγμό όλων των συναλλαγών στην Κύπρο, που ουσιαστικά διήρκεσε μέχρι τις 2 Σεπτεμβρίου, ένα μέτρο που στραγγάλισε εξ’ολοκλήρου την FBME Card Services.

Δεν υπήρχε διέξοδος για την FBME Card Services. Στις 7 Αυγούστου, οι λειτουργίες αναστάληκαν και όλες οι υποχρεώσεις που εκκρεμούσαν προς τους εμπόρους είχαν διευθετηθεί∙ στις 11 Αυγούστου 72 υπάλληλοι έχασαν τη δουλειά τους∙ σε 3 άλλους δόθηκε προειδοποίηση, ενώ 30 παρέμειναν. Πολλοί από τους απολυθέντες είχαν πολύχρονη και πολύτιμη εμπειρία∙ αυτοί και οι οικογένειές τους θα νιώσουν την οδύνη της απώλειας εργασίας, αλλά σοβαρές συνέπειες υπάρχουν επίσης και στο σύνολο της χώρας.

Πρώτον, είναι το κόστος των απολύσεων, αρκετά σοβαρό για μια χώρα που ήδη βιώνει βαθιά οικονομική ύφεση, με χιλιάδες άνεργους. Δεύτερον, είναι η απώλεια μελλοντικών φορολογικών εισοδημάτων από την εταιρεία και το προσωπικό. Υπάρχουν αλυσιδωτές επιπτώσεις σε προμηθευτές και πολλούς άλλους. Για κάθε ένα πρόσωπου που απολύεται υπάρχουν πολλοί άλλοι που επηρεάζονται έμμεσα.

Αφού η Κύπρος θα έπρεπε να κάνει τα πάντα για να κρατήσει τον κόσμο της εντός εργασίας, γιατί επιτράπηκε στην Κεντρική Τράπεζα να κάνει αυτό που έκανε; Δεν υπήρξε η παραμικρή αντίδραση από επίσημους κύκλους.

Επιπλέον είναι και το γενικό αντίτυπο στις υπηρεσίες καρτών, το οποίο ενδεχομένως να ελαχιστοποιόταν αν είχαμε πολλές εταιρείες καρτών. Όμως στην Κύπρο υπήρχαν μόνο δύο εταιρείες που έκαναν αποδοχή και επεξεργασία συναλλαγών με κάρτες. Αυτό συμπεριλαμβάνει την προμήθεια τερματικών και άλλου εξοπλισμού σε καταστήματα, ξενοδοχεία, εστιατόρια και εμπορευόμενους, μετά την επεξεργασία των πράξεων μεταξύ του εμπορευόμενου και της τράπεζας του καταναλωτή, και τέλος διευθέτηση επιστροφής χρημάτων στον εμπορευόμενο. Για την υπηρεσία αυτή, χρεώνουν τον εμπορευόμενο ένα τέλος ως ποσοστό επί της αξίας της πράξης.

Πριν τον Αύγουστο του 2014, οι δύο εταιρείες στην Κύπρο που δέχονταν και επεξεργάζονταν συναλλαγές με κάρτες ήταν η JCC Payments Systems και η IMSP, θυγατρική της FBME Card Services – τώρα έχει παραμείνει μόνο μία. Χωρίς την FBME, υπάρχουν τεράστιοι υπαινιγμοί για την JCC.

Πρώτα, ας δούμε την ιστορία. H JCC ιδρύθηκε το 1989 και αρχικά ανήκε σε 10 χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Σήμερα, η Τράπεζα Κύπρου κατέχει 75% του μεριδίου της επιχείρησης και το υπόλοιπο ανήκει σε μια συμπραξία που απαρτίζεται από την Ελλληνική Τράπεζα, την Εθνική Τράπεζα Ελλάδος, την Τράπεζα Πειραιώς και την Alpha Bank. Αρχικά, η JCC είχε όλο το μερίδιο της αγοράς δικό της και το ύψος των χρεώσεών της αντικατόπτριζε τη μονοπωλιακή της θέση. Οι χρεώσεις ήταν ψηλές, ίσως οι πιο ψηλές στην ΕΕ! Αυτά έχει το μονοπώλιο, και αυτή η πρακτική συνέτεινε στο ψηλό κόστος υπηρεσιών και αγαθών στην Κύπρο. Τα πράγματα άλλαξαν το 2008 όταν η εταιρεία IMSP άρχισε να παρέχει στους εμπορευόμενους μία ανταγωνιστική υπηρεσία που αποδέχεται και επεξεργάζεται συναλλαγές με κάρτες. Έχοντας ιδρυθεί από μια ομάδα νεαρών Κύπριων επιχειρηματιών, η IMSP είχε μία επαναστατική εκκίνηση και μπήκε αμέσως στην αγορά. Πρόσφερε πολύ καλύτερη τεχνολογία, όπως τερματικά στο σημείο πώλησης. Μείωσε τα τέλη χρέωσης των εμπορευομένων κατά το ήμιση, σε σχέση με αυτά της JCC. Επίσης εισήγαγε μια πολύ καλύτερη υπηρεσία εκκαθάρισης, κατά την οποία η επιστροφή χρημάτων στους εμπορευόμενους γινόταν μέσα σε 24 ώρες, σε αντίθεση με το αργοκίνητο των τριών ημερών της JCC.

Η JCC έπρεπε να κάνει κάτι, και αντίδρασε κόβοντας τα δικά της τέλη. Δεδομένου ότι το κόστος αυτών των χρεώσεων εν τέλει μεταφέρεται στον καταναλωτή, η έλευση των υπηρεσιών της IMSP ενδεχομένως να συνείσφερε στην εξοικονόμηση εκατομμυρίων ευρώ Κύπριων κατόχων καρτών.

Η προοπτική της IMSP έγινε ορατή από την FBME Bank, η οποία το 2012 μετά από φιλικό διακανονισμό εξαγόρασε την IMSP μαζί το προσωπικό της. Έκτοτε, η IMSP είναι μέρος της FBME Card Services. Οι τιμές άρχισαν να πέφτουν και οι υπηρεσίες προς του εμπορευόμενους βελτιώθηκαν. Ο ανταγωνισμός απέδειξε αυτό που πάντα αποδυκνείει: όλοι επωφελούνται σε ένα υγιέστερο περιβάλλον. H JCC αντίδρασε με μη-ανταγωνιστικά μέτρα, όπως η στόχευση των πελατών της FBME με ληστρικές τιμές. Τα τελευταία πέντε χρόνια διεξάγεται μία έρευνα από την αρχή που ιδρύθηκε για να φροντίζει ότι όλα είναι δίκαια σε αυτή τη χώρα – την Επιτροπή Προστασίας Ανταγωνισμού της Κυπριακής Δημοκρατίας. Τον Απρίλιο του 2014 η Επιτροπή έλαβε προκαταρκτική απόφαση υπέρ της FBME Card Services. H FBME δεσμέυτηκε να στηρίξει την έρευνα μέχρι το τέλος: αυτό είναι σημαντικό για την Κυπριακή Δημοκρατία. Όλες οι αγορές χρειάζονται τον ανταγωνισμό – βοηθά τους εμπορευόμενους να διατηρούν τα περιθώρια κέρδους τους και συντείνει σε χαμηλότερες τιμές για τους κατόχους καρτών. Από τη μέρα που τα ανεξιχνίαστα Μέτρα Εξυγίανσης της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου έσπρωξαν την FBME Card Services εκτός αγοράς, η Κύπρος επέστρεψε στο μονοπώλιο. Και τι μαθαίνουμε τώρα; Όπως ήταν αναμενόμενο, η JCC ξανανεβάζει τα τέλη χρεώσεων στους εμπορευόμενους, περιορίζοντας τα περιθώρια κέρδους, και σχεδόν σίγουρα συντείνοντας στις αυξήσεις τιμών στα καταστήματα και αλλού.

Αυξανόμενες τιμές, απώλεια θέσεων εργασίας, αναστολή εργασιών εταιρειών;

Η ακριβώς λάθος απάντηση για μια οικονομία σε ύφεση!