6 Νοεμβρίου 2014

 Είναι λίγο περισσότερο από 15 εβδομάδες από τότε που η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου επικαλέστηκε το Διάταγμα Εξυγίανσης για να επιτάξει το κυπριακό υποκατάστημα της τράπεζας FBME. Τότε, η Κεντρική Τράπεζα είχε πει  ότι το έκανε για να προστατεύσει τους καταθέτες της Τράπεζας και για να πωλήσει το υποκατάστημα.

Μια σύντομη ματιά στο τι ακολούθησε τις επόμενες 15 εβδομάδες είναι αρκετή για να αντιληφθούμε ότι οι καταθέτες δε νοιώθουν ότι έχουν προστατευτεί. Στην πραγματικότητα, ακριβώς το αντίθετο. Αρκετές εκατοντάδες διαπίστωσαν ότι οι λογαριασμοί τους είχαν παγοποιηθεί από τις αρχές Σεπτεμβρίου μέχρι σήμερα, 6 Νοεμβρίου, χωρίς να τους έχει δοθεί κάποια εξήγηση, σε αντίθεση με  το τι θεωρείται φυσιολογική διαδικασία ανά την υφήλιο. (Είμαστε ευγνώμονες που η Κεντρική Τράπεζα έχει δώσει εντολές τώρα για να αποπαγοποιηθούν οι λογαριασμοί αυτοί). Πολλοί άλλοι καταθέτες στην ουσία δεν είναι σε θέση να έχουν πρόσβαση στους λογαριασμούς τους, εκτός αν έλθουν στην Κύπρο. Κάτω από ποιό ορισμό «προστασίας» εμπίπτει αυτό;

Δεύτερον, δεν έχει γίνει καμία δημόσια πρόταση πώλησης του υποκαταστήματος. Παρόλο που οι ιδιοκτήτες της FBME αγωνίζονται για να αποτρέψουν την πώληση, πρώτα στην Κύπρο και τώρα διεθνώς στο ΔΕΕ,  εν τούτοις η Κεντρική Τράπεζα Κύπρου ουδέποτε έδωσε λεπτομέρειες προτεινόμενων αγοραστών, είτε στους ιδιοκτήτες της FBME είτε στα δικαστήρια.

Γιατί, τότε, η Κεντρική Τράπεζα επικαλέστηκε το Διάταγμα Εξυγίανσης; Τώρα, λένε ότι ήταν επειδή «κύριες» ανταποκρίτριες τράπεζες αρνήθηκαν να συναλλάσσονται με την FBME. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι δεν χρησιμοποίησαν αυτή την εξήγηση μέχρι και πριν από λίγες εβδομάδες (στην ακρίβεια, 8 Αυγούστου), αφότου επιβλήθηκε η Εξυγίανση. Φυσικά, κανείς δεν θα γνώριζε ποια θα ήταν η κατάσταση στις 21 Ιουλίου. Επομένως, απλά μάντεψαν τι θα συμβεί;

Είναι γνωστό ότι ο αρχικός σκοπός του Κυπριακού Διατάγματος Εξυγίανσης έχει στόχο την ανάληψη της διοίκησης τραπεζών που δεν μπορούν να πληρώσουν τους καταθέτες τους. Υπήρχαν τέτοια παραδείγματα στην Κύπρο στις αρχές του 2013. Αλλά η Τράπεζα FBME δεν συγκαταλεγόταν στην κατηγορία αυτή, δεδομένης της ψηλής φερεγγυότητας και ρευστότητας. Επίσης, υπήρχαν «κύριες» ανταποκρίτριες τράπεζες πρόθυμες να συνεχίσουν τη διεξαγωγή μη-δολαριακών συναλλαγών με την FBME. Οι διευθυντές της FBME ανέφεραν το γεγονός αυτό στο Διαχειριστή, αλλά αρνήθηκε να επιτρέψει τη διευθέτηση αυτή.

Παρεπιπτόντως, χρησιμοποιούμε τη λέξη «κύριες» γιατί αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο τις περιέγραψε η Κεντρική Τράπεζα Κύπρου σε ανακοίνωση της στις 8 Αυγούστου στην ιστοσελίδα της. Υποθέτουμε ότι αυτό αποτελεί αναγνώριση ότι υπήρχαν πολλές άλλες τράπεζες, οι οποίες δεν θεωρούνται «κύριες» (ό, τι κι αν σημαίνει αυτό) που ήταν πρόθυμες να συνεχίσουν ως ανταποκρίτριες.

Γιατί η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου έδωσε εντολή στις ανταποκρίτριες που κρατούσαν καταθέσεις της FBME να τις μεταφέρουν στους λογαριασμούς της Κεντρικής Τράπεζας στις 18 Αυγούστου – ανεπιτυχώς όπως αποδείχθηκε; Τί συνέβαινε;

Η όλη υπόθεση του διατάγματος εξυγίανσης της FBME είναι τυλιγμένο στο μυστήριο, επειδή η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου δεν δίνει εξηγήσεις ως προς το ποιες ήταν και είναι οι προθέσεις της. Αυτό έχει προκαλέσει σοβαρές ανησυχίες, σε κορυφαίους βουλευτές στην Κύπρο που τώρα μιλούν για «κακομεταχείρηση» της υπόθεσης από την Κεντρική Τράπεζα.

Το κατά πόσο αυτό ήταν ανάρμοστο ή αν υπήρχαν χειρότεροι λόγοι πίσω από τις ενέργειές της, η Κεντρική Τράπεζα δεν έχει δώσει καμία εξήγηση. Είναι σαν να αισθάνεται ότι δεν είναι υπόλογη σε κανέναν – και η υπόθεση της FBME δεν είναι το μοναδικό παράδειγμα αυτής στάσης αυτή τη στιγμή. Καθώς η Δημοκρατία της Κύπρου εμπλέκεται τώρα σε διεθνή διαιτησία, ως αποτέλεσμα του οτιδήποτε βρίσκεται πίσω από τις σκέψεις και ενέργειες της Κεντρικής Τράπεζας, κατά πάσα πιθανότητα θα πρέπει να δοθούν ορισμένες σύντομα.